Βλαστικά κύτταρα και ο ρόλος τους στη θεραπεία ψυχιατρικών ασθενειών
Τα ψυχιατρικά νοσήματα επιβαρύνουν σημαντικά το σύστημα υγείας, καθώς αποτελούν το 7,1% της συνολικής επιβάρυνσης των νοσημάτων παγκοσμίως. Παρά τη μεγάλη πρόοδο που σημειώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, οι γνώσεις μας για την παθοφυσιολογία πολλών κοινών ψυχιατρικών διαταραχών παραμένουν περιορισμένες. Αρχικά, διότι αντιπροσωπεύουν κάποια δυσλειτουργία στο λιγότερο κατανοητό όργανο του ανθρώπινου σώματος: τον εγκέφαλο, και αφετέρου, λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας που υποδηλώνει η περιορισμένη μας κατανόηση για τη γενετική βάση των ψυχικών ασθενειών. Η παρούσα διπλωματική εργασία συγκεντρώνει τα νεότερα δεδομένα σχετικά με την εφαρμογή των βλαστικών κυττάρων στη θεραπεία των ψυχιατρικών διαταραχών. Τα τελευταία χρόνια, πολλές μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις ανοσολογικές ανωμαλίες και στη μείωση των νευροτροφικών παραγόντων που χαρακτηρίζουν την παθοφυσιολογία των ψυχιατρικών διαταραχών. Είναι γνωστό ότι τα MSCs έχουν την ικανότητα να προάγουν τη νευρογένεση και την επιβίωση και διαφοροποίηση των νευρικών κυττάρων μέσω της έκφρασης νευροτροφικών παραγόντων, π.χ. των BDNF, NGF, και IGF.
Συγκεκριμένα, η ενδο-ιπποκαμπική εμφύτευση MSCs ενισχύει την νευρογένεση του ιππόκαμπου και δεν επηρεάζει τη συμπεριφορική λειτουργία των αρουραίων. Επιπλέον, συνεχώς αυξανόμενα στοιχεία, υποδεικνύουν ότι ο χειρισμός των NSC έχει σημαντικό αντίκτυπο στις περισσότερες ψυχιατρικές διαταραχές. Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι τόσο η νευρογένεση όσο και η ολιγοδενδρογένεση ενδέχεται να είναι αρύθμιστες στο πλαίσιο των ψυχιατρικών ασθενειών, πιθανόν παίζοντας ουσιαστικό ρόλο στην παθογένεσή τους. Τέλος, οι φαινότυποι διάφορων ψυχιατρικών διαταραχών μπορούν να εντοπιστούν σε νευρώνες που προέρχονται από hiPSC και ήδη αναφέρονται τα πρώτα μοντέλα ψυχιατρικών νόσων που βασίζονται στα hiPSC.